पॅरासिटामॉलचा अतिवापर ठरू शकतो धोकादायक, शरीराच्या ‘या’ भागांवर होतो परिणाम
तुम्ही छोट्या मोठ्या दुखण्यासाठी पॅरासिटामॉलचा वापर करता का? असं असेल तर हे तुमच्यासाठी घातक ठरू शकतं. पॅरासिटामॉल घेतल्याने शरीराच्या अनेक भागांवर वाईट परिणाम होऊ शकतो, असे नुकत्याच झालेल्या एका अभ्यासातून समोर आले आहे.
पॅरासिटामॉलचा वापर आजकाल सर्रास झाला आहे. डोकेदुखी, ताप किंवा सौम्य वेदनांसाठी डॉक्टरांचा सल्ला न घेता पॅरासिटामॉलचा वापर केला जातो. पॅरासिटामॉलचा वृद्धांच्या मूत्रपिंड आणि हृदयावर वाईट परिणाम होऊ शकतो, असे नुकत्याच झालेल्या एका अभ्यासातून समोर आले आहे.
पॅरासिटामॉलचा शरीराच्या अवयवांवर कसा वाईट परिणाम होतो आणि यावर उपाय काय आहेत. त्याआधी हे कसं काम करतं ते जाणून घेऊया.
पॅरासिटामॉल हे अंगदुखी आणि ताप कमी करण्यासाठी औषध आहे. यामुळे मेंदूतील रसायनांचा प्रभाव कमी होतो ज्यामुळे वेदना आणि ताप येतो. हे सहसा सौम्य ते सौम्य वेदना, ताप, मायग्रेन आणि संधिवातमध्ये दिले जाते. मात्र, ते मर्यादित प्रमाणात घ्यावे. ओव्हरडोजसाठी किंवा दीर्घकाळ हे औषध घेतल्यास शरीराच्या अनेक महत्वाच्या अवयवांचे नुकसान होऊ शकते.
पचनसंस्था, मूत्रपिंडावर परिणाम
ब्रिटनमधील नॉटिंघम विद्यापीठातील संशोधकांनी आपल्या अभ्यासात असे सिद्ध केले आहे की, पॅरासिटामॉलच्या जास्त किंवा दीर्घकालीन वापरामुळे पचनसंस्था आणि मूत्रपिंडावर वाईट परिणाम होऊ शकतो. पॅरासिटामॉलचे सेवन विशेषत: वृद्धांसाठी धोकादायक ठरू शकते.
पॅरासिटामॉल हे जास्त काळ घेतल्याने पोटात अल्सर होण्याची शक्यता वाढते. हे पोटाच्या पडद्याचे नुकसान करू शकते, ज्यामुळे पाचन समस्या उद्भवू शकतात. याशिवाय हे औषध मूत्रपिंडावरही परिणाम करते. मूत्रपिंड शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर टाकण्यास मदत करते, परंतु पॅरासिटामॉलच्या सतत वापरामुळे मूत्रपिंडावरील दबाव वाढू शकतो. वृद्धांमध्ये मूत्रपिंडाचे कार्य आधीच कमकुवत असते, म्हणून पॅरासिटामॉल घेतल्यास ही स्थिती बिघडू शकते.
हृदयावरही परिणाम होतो?
पॅरासिटामॉलचा परिणाम केवळ पचनसंस्था आणि मूत्रपिंडापुरता मर्यादित नसून त्याचा परिणाम हृदयावरही होतो, असेही अभ्यासात नमूद करण्यात आले आहे. वृद्धांमध्ये पॅरासिटामॉलचा सतत वापर केल्यास हृदयरोगाचा धोका वाढू शकतो.
पॅरासिटामॉलमुळे रक्तदाबावर ही परिणाम होऊ शकतो, ज्यामुळे हृदयावर अधिक दबाव पडतो. ज्यांना आधीच हृदयाशी संबंधित समस्या आहेत त्यांच्यासाठी हे औषध अधिक धोकादायक ठरू शकते.
बचाव कसा करायचा?
डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय पॅरासिटामॉल घेऊ नका.
पॅरासिटामॉलचे औषध दीर्घकाळ सतत घेणे टाळा.
जर आपल्याला वारंवार वेदना किंवा ताप येत असेल तर डॉक्टरांना भेटा.
निरोगी आहार आणि निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब करा, ज्यामुळे औषधांची आवश्यकता कमी होते.
(डिस्क्लेमर: या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. आमचा याला दुजोरा नाही. ते अवलंबण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)
About The Author
सौ. मनिषा-थोरात-पिसाळ गेल्या १२ वर्षांपासून पत्रकारिता क्षेत्रात कार्यरत आहेत. ‘‘न्यूज एक्सप्रसे मराठी’’ या पुणे जिल्ह्यातील आघाडीच्या न्यूज पोर्टलच्या कार्यकारी संपादक म्हणून जबाबदारी सांभाळत आहेत. सामाजिक, राजकीय, शैक्षणिक आणि औद्योगिक क्षेत्रातील विविध समाजपयोगी उपक्रमांमध्ये त्यांनी योगदान दिले आहे.
Comment List